Co raz chętniej decydujemy się na to aby zostać dawcą narządów lub też rejestrujemy się aby oddać np. szpik. OK. Pomagamy. I co dalej? Warto wiedzieć, jak otrzymać tytuł…
Tytuł
Dawcy szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek przysługuje tytuł Dawca Przeszczepu.
Natomiast tytuł Zasłużony Dawca Przeszczepu przysługuje osobie, która oddała szpik lub inne regenerujące się komórki i tkanki więcej niż jeden raz oraz dawcy narządu.
Tytuł Dawca Przeszczepu – kto nadaje?
Odznakę i legitymację potwierdzającą posiadanie tytułu Dawca Przeszczepu wydaje zakład opieki zdrowotnej, który pobrał szpik lub inne regenerujące się komórki lub tkanki. Kierownik podmiotu leczniczego, w którym dokonano pobrania szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek, zawiadamia listem poleconym dawcę szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek o terminie i miejscu wręczenia odznaki „Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją.
Zawiadomienie wysyła się nie później niż na 30 dni przed terminem wręczenia odznaki „Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją. Kierownik podmiotu leczniczego, lub osoba przez niego upoważniona dokonuje wręczenia odznaki „Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją.
Procedura nadania tytułu Zasłużony Dawca Przeszczepu
Odznakę i legitymację potwierdzającą posiadanie tytułu Zasłużony Dawcy Przeszczepu wydaje Minister Zdrowia na WNIOSEK Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji „Poltransplant”.
Jakie informacje zawiera wniosek?
1)imię i nazwisko;
2) datę i miejsce urodzenia;
3) adres miejsca zamieszkania lub adres do korespondencji;
4) numer PESEL, jeżeli posiada;
5) datę i miejsce pobrania;
6) określenie narządu, szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek, które pobrano;
7) nazwę i adres podmiotu leczniczego, w którym dokonano pobrania;
8) imię i nazwisko lekarza, który dokonał pobrania.
Do wniosku dołącza się dokument wystawiony na podstawie dokumentacji medycznej osoby, której dotyczy wniosek, przez kierownika podmiotu leczniczego, w którym dokonano pobrania szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządu, określający datę i miejsce pobrania.
Minister Zdrowia zawiadamia listem poleconym osobę, której dotyczy wniosek, o terminie i miejscu uroczystego wręczenia odznaki „Zasłużony Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją.
Zawiadomienie to wysyła się nie później niż na 30 dni przed terminem uroczystego wręczenia odznaki „Zasłużony Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją.
Minister Zdrowia lub osoba przez niego upoważniona dokonuje uroczystego wręczenia odznaki „Zasłużony Dawca Przeszczepu” wraz z legitymacją.
Ewidencję osób, którym nadano odznakę „Zasłużony Dawca Przeszczepu”, prowadzi urząd obsługujący Ministra Zdrowia.
Tytuł Zasłużony Dawca Przeszczepu może zostać przyznany tej samej osobie tylko jeden raz. W ustawie mowa jest także o spełnieniu dodatkowej przesłanki jaką jest propagowanie dawstwa tkanek, komórek i narządów. Nie wystarczy zatem być tylko dawcą, należy także zaangażować się akcje społeczne mające na celu popularyzację transplantologii. Ani ustawa, ani rozporządzenie nie określa rozmiaru aktywności na tym polu. Po prostu, trzeba działać.
„Profity”
Dawcy Przeszczepu i Zasłużonemu Dawcy Przeszczepu poza osobistą satysfakcją przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej.
Odpowiedzialność
Dawcy szpiku lub komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej oraz dawcy narządu, który w związku z zabiegiem pobrania doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, przysługuje odszkodowanie na podstawie przepisów kodeksu cywilnego.
Przeszczep za granicą a otrzymanie tytułu w Polsce
Tutaj pojawia się pytanie, czy osoba, która była dawcą za granicą, a mieszka w Polsce, podejmuje działania na rzecz rozwoju transplantologii może otrzymać tytuł Dawca Przeszczepu i Zasłużony Dawca Przeszczepu? Ustawodawca nie przewidział po prostu takiej sytuacji, stąd też brak jest szczegółowych regulacji w tym zakresie, zarówno w ustawie jak i rozporządzeniu. Co warto wziąć pod uwagę na przyszłość, nowelizując ustawę transplantacyjną.
Pacjenci zazwyczaj mają trudność z interpretacją tych przepisów… bo w przypadku otrzymania tytułu Dawca Przeszczepu, który miał miejsce poza granicami Polski nie jest możliwe – w mojej ocenie , ponieważ art. 22 ust.2 stanowi, że oznakę i legitymację wydaje zakład opieki zdrowotnej, który dokonał pobrania oraz wszelkie czynności administracyjne spoczywają na kierowniku podmiotu leczniczego (czyli dyrektora szpitala/kliniki). Powyższy przepis ustawy nie ma zastosowania wobec podmiotów zagranicznych.
Z kolei w przypadku Zasłużonego Dawcy Przeszczepu, to sytuacja wygląda nieco inaczej… Poltransplant wnioskuje w oparciu o własne rejestry do Ministra Zdrowia, a przepisy rozporządzenia, które określają przesłanki jakie należy spełnić nie wykluczają jednocześnie jednostek zagranicznych. W mojej ocenie obecne przepisy nie dyskwalifikują osób, które były dawcą za granicą do ubiegania się o tytuł Zasłużony Dawca przeszczepu.
A jakie są Twoje doświadczenia? Kto miał trudność z uzyskaniem tytułu?
{ 10 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
dziękuję za obszerny i wyczerpujący artykuł. właśnie rozważam zostanie dawcą i miałam kilka wątpliwości które rozwiązałam dzięki tobie!
Świetnie, jeśli ma Pani jeszcze jakiekolwiek wątpliwości to proszę pytać!
A bycie dawcą to fajna sprawa – po prostu WARTO bardzo !
Szanowna pani Aneto,
proszę o wyjaśnienie dokładnie kwestii co przysługuje Dawcy nerki-
ambulatoryjna opieka zdrowotna poza kolejnością- jak to wygląda w praktyce czy Dawcę w każdej przychodni mają obowiązek przyjąć bez kolejki?
oraz jak to jest w aptekach? przychodzi Dawca, pokazuje legitymację i jest osługiwany?
będę wdzięczna za odpowiedź,
próbuję dojść tej kwestii ponieważ przed oddaniem narządu bratu roztaczane były opowieści jak to wszystko pięknie wygląda PO a teraz okazuje się że póki co nie widać żadnych profitów oprócz oczywiście poprawy mojego stanu zdrowia 🙂
z poważaniem
Lena
Pani Leno,
Zgodnie z ust. transplantacyjną, która stanowi w art. 23 Dawcy Przeszczepu i Zasłużonemu Dawcy Przeszczepu przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej.
Każdemu dawcy, który posiada legitymację, nie ma znaczenia jaki kto narząd oddał. Czy w każdej przychodni? Na pewno publicznej tak, natomiast co do niepublicznych podmiotów to już zależ od prowadzonej przez nich polityki… Powyżej przeze mnie wskazany, w zasadzie to jest jedyny profit jaki mają dawcy, czasami się zdarza, że w danym mieście jest uchwała rady miasta, które nadaje zniżki np. bilety transportu miejskiego, ale to zależy od miejscowości. Generalnie to dawcy niestety nie mają zagwarantowanych żadnych innych profitów poza tym jednym wskazanym w ustawie. Pozdrawiam, Aneta
dziękuję za odpowiedź, w sprawie transportu miejskiego właśnie się coś zmieniło w Stoicy a tam mieszka mój Dawca 🙂
dziękuję i pozdrawiam
Pani Aneto,
Jestem Dawcą Przeszczepu (oddałem szpik) i chciałbym się zapytać jak to jest z tym korzystaniem poza kolejnością ze świadczeń zdrowotnych.
Z jednej strony jest ustawa, o której Pani wspomniała oraz np. informacja na stronie NFZ:
http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/prawa-pacjenta/uprawnienia-szczegolne/
gdzie po kliknięciu na „Dawca Przeszczepu” pojawia się informacja o przysługującym prawie do korzystania ze świadczeń poza kolejnością.
Jednocześnie na tej samej stornie jest informacja, że 18 maja 2014r. zostały dokonane zmiany w sposobie świadczenia tych usług, w rezultacie czego Dawcy Przeszczepu zostali pozbawieni tego prawa – w ośrodkach zdrowia właśnie takie informacje się znajdują – poza kolejnością tylko Zasłużeni Dawcy Przeszczepu.
http://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-oddzialow/komunikat-w-sprawie-zmian-zasad-udzielania-swiadczen-osobom-posiadajacym-szczegolne-uprawnienia,7.html
Chciałem uzyskać informacji u źródła, niestety dodzwonienie się do infolinii NFZ graniczy cudem, a na maila też nie otrzymałem odpowiedzi.
Z uszanowaniem,
Tomek
Panie Tomaszu,
Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu tkanek, komórek i narządów stanowi, że Dawcy Przeszczepu i Zasłużonemu Dawcy Przeszczepu przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej ( art. 23) i ten zapis ustawy jest lex specialis do innych zapisów. Komunikat NFZ z dnia 16 maja 2014 r. jest nieaktualny (pomijam już charakter dyskryminujący dawców w tym komunikacie). Aktualny wykaz osób uprawnionych do korzystania ze świadczeń zdrowotnych poza kolejnością znajduje się tutaj: gdzie są wymienieni zarówno Dawcy Przeszczepu jak i Zasłużeni Dawcy Przeszczepu http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/prawa-pacjenta/uprawnienia-szczegolne/
Pozdrawiam,
A.
Witam.Mam pytanie.Kilka razy(4) podawane miałam komórki macierzyste ,które pobierane były ode mnie .Czy w ten sposób też mogę zostać dawcą przeszczepu. Dzięki za odpowiedż.
Witam. Nareszcie można zauważyć, że coraz więcej poświęca się czasu i wiadomości na temat przeszczepów.
ja jestem dawcą nerki. Oddałam ją sześć lat temu mojemu bratu. Jest to wielkie szczęście uratować życie drugiej osobie. I nie ze względu jakichkolwiek profitów.
Tego się nie da opisać słowami…. A słowo DZIĘKUJĘ pamięta się do końca życia.
Pozdrawiam serdecznie, i proszę się nawet nie zastanawiać nad oddaniem organu potrzebujacej osobie!! Jest TO naprawdę bezpieczne dla waszego zdrowia.
Beata.
Byłam dawcą szpiku kostnego dla siostry która zachorowała na białaczkę pobrali o demnie komórki macierzyste i jestem dumna że dzięki mnie moja siostra żyje cudowna sprawa trzeba pomagać