Nieoceniona rola pilotów przy przeszczepach i pewne niebezpieczeństwo…

Za każdym razem kiedy  lecę samolotem, moją uwagę i z pewnością nie tylko moją przykuwają piloci, którzy budzą zachwyt nie tylko w oczach kobiet, ale także podziw  u mężczyzn bo chyba każdy mały chłopczyk  w dzieciństwie chciał zostać pilotem…

Pilot to zawsze bohater. W filmie, w bajce, w kreskówce, a przede wszystkim w realnym życiu. Ale co mają wspólnego piloci z przeszczepami? Otóż bardzo wiele… tutaj też są bohaterami.

Media bardzo często informują nas o tej nieocenionej roli pilotów, ale też innych służb mundurowych w tym wojska, które organizują szybki i bezpieczny transport np. serca. Rzecznicy prasowi zdradzają szczegóły dotyczące danego transportu, a my lubimy takie informacje bo budzą w nas radość.

Z takiej prasowej informacji możemy się dowiedzieć np., że wczoraj w późnych godzinach wieczornych na pokładzie samolotu CASA C-295M nr 013 zespół transplantologów z pobranym sercem poleciał z Poznania do Krakowa.

Z powyższej informacji możemy dowiedzieć  się, że:

1) W Poznaniu lub okolicy zmarła osoba od której pobrano serce, być może była to osoba, która w godzinach wieczornych uległa wypadkowi;

2) Możemy się dowiedzieć w którym szpitalu doszło do pobrania narządu – wystarczy np. zapytać o statystyki z ostatniego miesiąca ( a pobrań jest bardzo mało) aby drogą też dedukcji zlokalizować jednostkę w której pobrano narząd:

– w przypadku wypadku – nie trudno dotrzeć do informacji, kto był ofiarą bo media również w tym Policja podają, że był to np. 33 letni mężczyzna, ojciec dwójki dzieci, przedsiębiorca – po nitce do kłębka i możemy o takiej osobie dowiedzieć się bardzo wiele, żyjąc w dobie informacji, włącznie z tym, która kawiarnia była jej ulubioną;

– personel szpitala to nie tylko lekarze transplantolodzy, ale też sekretarki, rejestratorki, pielęgniarki, który może i nie chcący może ujawnić informację, że… „tak dzisiaj przyleciało do nas serce z Poznania”;

3) Jeśli samolot wylądował z sercem w Krakowie – to oznacza, że przeszczep będzie miał miejsce w krakowskim szpitalu bo Krakowie jest tylko jedna klinika, która przeprowadza przeszczepy serca. Łatwo sprawdzić;

4) Wystarczy również sprawdzić krajową listę osób oczekujących na przeszczep (która jest jawna), np. pierwsze trzy osoby aby tym samym zawęzić krąg potencjalnych biorców ( owszem, jest możliwość, że będzie to osoba z końca listy bo tutaj zawsze decydują względy medyczne i np. osobie z ostatniej pozycji stan zdrowia mógł ulec nagle pogorszeniu);

Powyżej wskazałam tylko wybrane przykłady łączenia informacji aby „zlokalizować” potencjalnego dawcę lub biorcę.

Prawo

Dane osobowe dawcy i biorcy w przypadku transplantacji ex mortuo objęte są tajemnicą i podlegają ochronie przewidzianej w przepisach o tajemnicy zawodowej, a także przepisach dotyczących dokumentacji medycznej (ustawa o RPP i prawach pacjenta) oraz przepisach ustawy o ochronie danych osobowych w zakresie udostępniania, przetwarzania i przechowywania.

Niebezpieczeństwo

W tym miejscu, przypomnę wcześniejszą wypowiedź  dla bloga koordynatora transplantacyjnego Pani Aleksandry Tomaszek, która podkreśla, że „ istnieje duże niebezpieczeństwo psychologiczne bo  nie zbadane jest co rodzi się w głowach naszych biorców ich rodzin i rodzin dawców … dlatego potrzeba aby ustawa zapewniała bezpieczeństwo prawne i nikt nie ma prawa ich ujawniać, w naszej klinice dbamy o najwyższe standardy w całym procesie organizacji przeszczepu. Zdarza się, że rodzina chce poznać rodzinę dawcy i niby wszystko było by w porządku gdyby jedna ze stron nie chciałaby czegoś więcej… To trudne sprawy i bardzo cienkie granice, których przekraczać nie wolno i do których prawa nie mamy”.

Potrzeba prywatności jest jedną z ważniejszych potrzeb, którą staramy się chronić, zwłaszcza w dobie postępującego rozwoju technologicznego oraz gromadzenia przez różne podmioty szeregu informacji o obywatelach. Ochrona danych osobowych wymaga szczególnych regulacji prawnych, zwłaszcza kiedy chcemy chronić dane wrażliwe. Ochronę danych sensytywnych zwanych danymi wrażliwymi regulują przepisy ustawy o ochronie danych osobowych z dn. 27 sierpnia 1997r. Dane wrażliwe to także wszelkie informacje na temat stanu zdrowia., które podlegają szczególnej ochronie prawnej.

W moim przekonaniu przepisy prawne w zakresie organizacji całego procesu jakim jest przeszczep, zwłaszcza od strony technicznej powinny  być bardziej precyzyjne w zakresie ochrony danych wrażliwych  dawców, biorców ale też ich rodzin. Ale najważniejsze, to należycie stosowane. Mam tutaj na myśli nie przepisy ustawy transplantacyjnej ale rozwiązanie prawne na poziomie wykonawczym jakim są rozporządzenia.Istotnym elementem procesu transplantacyjnego jest także transport narządów oraz fakt, jak wiele osób  i jednostek w nim uczestniczy, tym samym ma dostęp do danych wrażliwych – jeśli nie bezpośrednio to pośrednio.

Ujawnianie szczegółów takich jak: skąd – dokąd przetransportowano dany organ, o której itd. nie powinno mieć miejsca. Owszem, jak najbardziej wskazane jest rozpowszechnianie informacji i propagowanie, że służby mundurowe pełnią również tak szlachetną rolę i wpierają transplantologię. Jednak należałoby to robić w sposób bardziej powściągliwy i maksymalnie ograniczający ewentualną identyfikację dawcy czy biorcy.

Może warto rozważyć takie rozwiązanie, w którym dana jednostka będzie informować opinię publiczną podając wyłącznie statystyki, że w danym miesiącu czy roku dokonano tyle a tyle przelotów podczas których transportowano pomiędzy szpitalami narządy. Z pewnością, tzw. „relacja na gorąco” w mediach nie sprzyja temu, że dane dawcy i biorcy są należycie chronione. Bo determinacja rodzin dawców czy biorców nie zna granic…

PS. Pisząc o pilotach, mam na myśli techników, kierowców i  inne osóby ze wszystkich służb mundurowych, które uczestniczą w transporcie narządów.