Pamiętacie Sophię z Arabii Saudyjskiej, której w 2017 roku nadano tam obywatelstwo? To ładnie wystylizowany robot, z nienagannym makijażem i licznymi umiejętnościami. Niby człowiek, ale wciąż robot. Proroctwa Lema czy Hawkinga stają się naszą rzeczywistością, w zależności od położenia to mniej lub bardziej odległą.
NewTech zmieniają świat, nasz świat
Nowe technologie na naszych oczach zmieniają świat. Ułatwiają nam pracę, przenoszą relacje do sieci, a jednocześnie przetwarzają ogromne ilości danych. Większość z nas spotkała się już pewnie z zastosowaniem chatbotów, a tych zmian jakie niesie za sobą sztuczna inteligencja jest coraz więcej i będzie ich więcej. Coraz częściej wykorzystuje się sztuczną inteligencję w medycynie, co związane jest nie tylko z wykorzystaniem potencjału intelektualnego programistów, ale także w parze ze AI musi iść zgodność z prawem, zwłaszcza ukierunkowana na prawa człowieka czy zgodność z RODO, ale ważnym elementem jest również etyka czy aspekty psychologiczne. Sztuczna inteligencja to hybryda ekspertów z wielu dziedzin. Coraz częściej eksploatowane są różne obszary medycyny w celu zastosowania w niej sztucznej inteligencji. Wszak medycyna to innowacje. Świetnym przykładem innowacji w transplantologii są prace polskiego zespołu nad bioniczną trzustką.
Czy sztuczna inteligencja może mieć zastosowanie w transplantologii? Jeśli tak to jakie? Wymienię tylko niektóre obszary bo dostrzegam ich znacznie więcej, ale zostawię je na kolejny wpis.
Automatyzacja kwalifikacji do przeszczepienia?
Etap prekwalifikacji do przeszczepiania, czyli poprzedzający właściwy proces kwalifikacji o którym mowa w ustawie transplantacyjnej jest jednym z obszarów do zastosowania sztucznej inteligencji w stacjach dializ, gdzie można byłoby typować potencjalnych kandydatów do przeszczepienia. Wiem, zaraz ktoś powie, że ma to miejsce. Owszem, ale nie jest to obecnie proces transparentny, wielu pacjentów nie jest kwalifikowanych bo nawet nie otrzymuje szczegółowych informacji o możliwości przeszczepiania. Praktyki są różne, od bardzo dobrych po takie o których lepiej nie wspominać, a statystyki to wciąż mgliste obrazy tego ilu gdzie jest i jakich pacjentów, bieżących i aktualnych danych brak.
Patrząc, że sieć koordynatorów transplantacyjnych w Polsce nie istnieje, pomimo chęci to nikomu nie udało się skutecznie tego zrobić. Większość koordynatorów ulokowana jest w dużych ośrodkach, wyjątki stanowią powiaty. W setkach szpitali w Polsce nie ma koordynatorów transplantacyjnych bo w świetle prawa nie muszą być powołani, nie ma też żadnych narzędzi prawnych aby to wymuszać na szpitalach.
Sztuczna inteligencja zastąpi koordynatora transplantacyjnego?
To możliwe, nie chodzi o to aby wyręczać wszystkie jego zadania (które formalnie nie są spisane w żadnym akcie prawnych choć praktycznie są to w większości czynności administracyjno-biurowe), niemniej algorytmy wychodzą naprzeciw i mogą tu być pomocne, aby część zadań delegować sztucznej inteligencji. AI nie zastąpi empatii i rozmowy z pacjentem, ale będzie pomocna w sprawdzaniu zgodności parametrów zdrowotnych.
Sztuczna inteligencja dopasuje dawcę z biorcą?
Przykładem mogą być przeszczepy szpiku kostnego, ale też narządowe – dzisiaj proces kwalifikacji wymaga zaangażowania wielu ludzi. Maszyna zrobi to szybciej, a ryzyko błędu jest mniejsze bo czynnik ludzki zawodzi częściej niż algorytmy.
Zdarzenia niepożądane i AI
W polskiej literaturze na próżno szukać takich przykładów bo są niechętnie nie tylko zgłaszane, jak również nie są opisywane, a były i będą miały miejsce. Szkoda, że nikt lekarzy nie uczy na studiach, że zdarzenie niepożądane to nie błąd medyczny, stąd wielu w obawie, że błędem jest, ich nie zgłasza, a zgłaszanie służy zarówno dobru kolejnych pacjentów jak i samych lekarzy. Dziś o zdarzeniach niepożądanych w Polskiej transplantologii wiemy niewiele. Przynajmniej oficjalnie.
Diagnostyka i profilaktyka
To także obszary w których lekarze mogą korzystać ze AI usprawniając swoją pracę i tym samym skracając czas oczekiwania pacjentów, aby świadczenie medyczne np. oczekiwanie na opis badania nie trwał długo a zachodził w procesach zautomatyzowanych. Szczególnie przydatne zarówno na etapie kwalifikacji jak i po przeszczepie- można bezpiecznie monitorować pacjenta na odległość bez narażania go na koszty i dyskomfort stania w kolejkach, minimalizując koszty: czas i pieniądze.
Testowy lot narządu dronem w Polsce
Z powodzeniem przebiegł pierwszy lot dronem pluszowego serca, który miał miejsce w grudniu br. Takich śmiałych kroków w przód potrzebuje polska transplantologia bo bazowanie na zaszłościach lat 90-tych ubiegłego wieku tylko ją hamuje, uwstecznia i nie pozwala korzystać z dobrodziejstw nowych technologii.
Sztuczna inteligencja w transplantologii nie zastąpi empatii, ani potrzeby rozmowy na linii pacjent-lekarz, niemniej może znacznie przyspieszyć proces udzielania świadczeń zdrowotnych.
AI w medycynie eliminuje:
Błędy ludzkie, spowodowane przemęczeniem, emocjami, brakiem koncentracji, gorszą pamięcią. Sztuczne inteligencja to transparentność, przejrzystość procesów, eliminowanie nieprawidłowości za którymi stoi człowiek- niekiedy uległy i słaby. AI to eliminacja nieetycznych ludzkich zachowań.
AI to remedium na brakujące kadry medyczne, łatwiej jednak stworzyć dobre algorytmy niż wyczarować tysiące brakujących medyków. AI to szansa dla pacjentów na lepszą jakość świadczeń medycznych. W końcu to szansa dla systemu ochrony zdrowia, który mogą uleczyć właśnie algorytmy.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }